با تصویب شورای ملی تأمین مالی، که پس از ماهها بررسی دقیق و مشاورههای گسترده با کارشناسان اقتصادی و نهادهای بانکی تصویب شد و تأیید هیأت وزیران، گامی مهم در راستای توسعه دسترسی عمومی به منابع مالی و تسهیل فرآیند اخذ وامها برداشته شد. بر اساس این مصوبه، امکان وثیقهگذاری طیف وسیعی از داراییهای فیزیکی و معنوی برای دریافت تسهیلات بانکی فراهم شده است. در ادامه این مقاله به جزئیات این طرح، انواع داراییها، نهادهای ناظر و نقش فدکس در اجرای آن میپردازیم.
اهمیت مصوبه جدید
در شرایط اقتصادی کنونی، بسیاری از افراد و سازمانها به منابع مالی فوری نیاز دارند. اما موانع زیادی مانند نبود تضمینهای مناسب و محدودیت در پذیرش داراییها بهعنوان وثیقه، دستیابی به این منابع را دشوار کرده است. مصوبه جدید شورای ملی تأمین مالی این مشکل را با پذیرش انواع مختلفی از داراییها بهعنوان وثیقه حل کرده و فرآیند اخذ وام را به میزان قابل توجهی آسان کرده است. این مصوبه همچنین نشاندهنده تعهد دولت به بهبود دسترسی به منابع مالی و کاهش مشکلات ناشی از تأمین نقدینگی است. اهمیت این مصوبه در مقایسه با کشورهایی مانند ترکیه و امارات متحده عربی، که سیاستهای مشابهی برای تسهیل وثیقهگذاری اجرا کردهاند، نشان میدهد که ایران در حال تطبیق با روندهای جهانی تامین مالی است. براساس آمارهای رسمی، حدود 60 درصد از کسبوکارهای کوچک و متوسط در ایران با مشکل تأمین نقدینگی مواجهاند. این مصوبه میتواند نقش کلیدی در کاهش این چالشها و رشد اقتصادی کشور ایفا کند. اجرای این طرح نشان میدهد که نظام بانکی کشور بهدنبال ایجاد تحولی اساسی در ساختار تأمین مالی و حمایت از اقتصاد است.
انواع داراییهای قابل وثیقهگذاری
مصوبه جدید، ۳۵ نوع دارایی را برای وثیقهگذاری جهت اخذ تسهیلات بانکی مشخص کرده است. این داراییها در دستههای زیر جای میگیرند:
- داراییهای مالی و بانکی: شامل سپردههای بانکی، گواهی سپرده، اوراق بهادار منتشر شده توسط بانک مرکزی و سایر ابزارهای مالی معتبر.
- املاک و مستغلات: از جمله املاک مسکونی، تجاری، زمین و مستغلات با مالکیت ثبتشده.
- وسایل نقلیه و جواهرات: شامل خودرو، وسایل نقلیه سبک و سنگین، طلا، جواهرات و اشیاء قیمتی.
- اوراق بهادار و سرمایهگذاریها: نظیر سهام شرکتها، اوراق بهادار و سرمایهگذاریهای بورسی.
- مالکیت فکری و معنوی: شامل ثبت اختراع، علائم تجاری، پتنتها و سایر حقوق معنوی و فکری.
- ماشینآلات و تجهیزات: ماشینآلات صنعتی، کشاورزی و تجهیزات تولیدی و کارخانهای.
این فهرست گسترده باعث میشود افراد و سازمانها با هر نوع دارایی که دارند، بتوانند از تسهیلات بانکی بهرهمند شوند. همچنین این طرح باعث میشود داراییهای راکد و بلااستفاده وارد چرخه اقتصادی شوند.
نهادهای ناظر و امین داراییها
برای حفظ امنیت فرآیند وثیقهگذاری، هر کدام از این داراییها توسط نهادهای امین مشخصی مدیریت شده و زیر نظر نهاد ناظر مربوطه هستند. این نهادها شامل:
- فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران برای وسایل نقلیه.
- سازمان ثبت اسناد و املاک کشور برای املاک و مالکیت معنوی.
- بانک مرکزی برای اوراق بهادار و سپردهها.
این نظارت دقیق، اطمینان خاطر متقاضیان را در فرآیند دریافت تسهیلات افزایش میدهد و از بروز مشکلات قانونی یا حقوقی جلوگیری میکند. علاوهبراین، سیستم امینداری از شفافیت و اعتبار فرآیندها اطمینان حاصل میکند.
| ردیف | نوع دارایی | نهاد دارنده اطلاعات دارایی | نهاد امین دارایی | نهاد ناظر | 
|---|---|---|---|---|
| 1 | سپردهها و گواهی سپرده ریالی با رعایت مصوبات هیأت عالی بانک مرکزی | بانک مرکزی موسسات اعتباری | مؤسسات اعتباری | بانک مرکزی | 
| 2 | سپردهها و گواهی سپردههای ارزی | بانک مرکزی موسسات اعتباری | مؤسسات اعتباری | بانک مرکزی | 
| 3 | داراییهای مالی ثبت شده نزد شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه | شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه | شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه | سازمان بورس و اوراق بهادار | 
| 4 | اوراق بهاداری که تسویه آن نزد بورس کالا انجام میشود | شرکت بورس کالا | شرکت بورس کالا | سازمان بورس و اوراق بهادار | 
| 5 | اوراق بهادار منتشره شده با مجوز بانک مرکزی یا منتشر شده توسط مؤسسات اعتباری | بانک مرکزی | بانک مرکزی | بانک مرکزی | 
| 6 | املاک و مستغلات با کاربریهای مختلف | سازمان ثبت اسناد و املاک کشور | سازمان ثبت اسناد و املاک کشور | سازمان ثبت اسناد و املاک | 
| 7 | سهم الشرکه یا سهام اشخاص حقوقی غیر از شرکت های ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار | سازمان ثبت اسناد و املاک کشور | سازمان ثبت اسناد و املاک کشور | سازمان ثبت اسناد و املاک | 
| 8 | خودرو و سایر وسایل نقلیه | فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران | فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران | فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران | 
| 9 | فلزات گرانبهای امانی نزد بانک کارگشایی | بانک کارگشایی | بانک کارگشایی | بانک کارگشایی | 
| 10 | چک | بانک مرکزی | نهاد وثیفهپذیر | بانک مرکزی | 
| 11 | سفته | وزارت امور اقتصادی و دارایی | نهاد وثیفهپذیر | وزارت امور اقتصادی و دارایی | 
| 12 | یارانه نقدی | سازمان هدفمندسازی یارانهها | سازمان هدفمندسازی یارانهها | سازمان برنامه و بودجه کشور | 
| 13 | سیم کارت / شماره تلفن ثابت | شرکتهای تلفن همراه / شرکت مخابرات ایران | شرکتهای تلفن همراه / شرکت مخابرات ایران | وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات | 
| 14 | کالاهای موجود در انبار / رسید انبارهای عمومی | وزارت صنعت، معدن و تجارت | نهاد وثیقهپذیر | وزارت صنعت، معدن و تجارت | 
| 15 | مالکیتهای فکری و معنوی اعم از نشان تجاری و ثبت اختراع | سازمان ثبت اسناد و املاک کشور | سازمان ثبت اسناد و املاک کشور | سازمان ثبت اسناد و املاک کشور | 
| 16 | دانش فنی شرکتهای دانش بنیان و خلاق | معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور | معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور | معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور | 
| 17 | مطالبات قراردادی | وزارت امور اقتصادی و دارایی یا سازمان برنامه و بودجه کشور حسب مورد | وزارت امور اقتصادی و دارایی یا سازمان برنامه و بودجه کشور حسب مورد | وزارت امور اقتصادی و دارایی یا سازمان برنامه و بودجه کشور حسب مورد | 
| 18 | بیمه زندگی | بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران | بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و شرکتهای بیمه | بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران | 
| 19 | عواید قابل تصرف از قراردادها یا اجرای طرح (پروژه) های تولیدی و زیربنایی | دستگاه اجرایی مربوط | دستگاه اجرایی مربوط | دستگاه اجرایی مربوط | 
| 20 | حقوق و مزایای دریافتی مستمر کارکنان لشکری و کشوری | خزانهداری کل کشور | دستگاه اجرایی مربوط (ذی حساب) | خزانهداری کل کشور | 
| 21 | حقوق و مزایای دریافتی مستمر مشمولین قانون کار | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان تامین اجتماعی) | نهاد وثیقه گذار | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی | 
| 22 | حقوق و مزایای مستمر بازنشستگی | صندوقهای بازنشستگی | صندوقهای بازنشستگی | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی | 
| 23 | مانده پاداش پایان خدمت و ذخیره مطالبات کارکنان دولتی | دستگاه اجرایی مربوط | دستگاه اجرایی مربوط (ذیحساب) | دستگاه اجرایی مربوط | 
| 24 | ضمانتنامه بانکی | بانک مرکزی | نهاد وثیقهپذیر | بانک مرکزی | 
| 25 | ضمانتنامههای صادره توسط صندوقهای تضمین غیردولتی | وزارت امور اقتصادی و دارایی | نهاد وثیقهپذیر | وزارت امور اقتصادی و دارایی | 
| 26 | ضمانتنامههای صادره توسط صندوقهای پژوهش و فناوری | معاونت علمی، فناوری و اقتصادی دانش بنیان رئیس جمهور | نهاد وثیقهپذیر | معاونت علمی، فناوری و اقتصادی دانش بنیان رئیس جمهور | 
| 27 | ضمانتنامههای صادره توسط صندوقهای تضمین دولتی | صندوق تضمین دولتی مربوط | نهاد وثیقهپذیر | دستگاه اجرایی ذیربط | 
| 28 | انواع مجوزهای کسب و کار اعم از مجوز تاسیس مجوز فعالیت پروانه بهرهبرداری | وزارت امور اقتصادی و دارایی | نهاد وثیقهپذیر | وزارت امور اقتصادی و دارایی | 
| 29 | گواهی ثبت نرمافزارها | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | 
| 30 | بارنامه الکترونیکی | سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای | سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای | سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای | 
| 31 | شناور | سازمان بنادر و دریانوردی | سازمان بنادر و دریانوردی | سازمان بنادر و دریانوردی | 
| 32 | هواپیما | سازمان هواپیمایی کشوری | سازمان هواپیمایی کشوری | سازمان هواپیمایی کشوری | 
| 33 | اسعار خارجی، فلزات گرانبها، اشیاء، آثار و ابنیه میراثی و تاریخی با مالکیت غیردولتی | ———– | نهاد وثیقهپذیر | ———– | 
| 34 | پول رقومی (دیجیتال) | بانک مرکزی | بانک مرکزی | بانک مرکزی | 
| 35 | ماشینآلات و تجهیزات | ———– | نهاد وثیقهپذیر | ———– | 
مزایای وثیقهگذاری داراییها
وثیقهگذاری مزایای قابلتوجهی برای متقاضیان و سیستم مالی کشور دارد:
- افزایش دسترسی به منابع مالی: پذیرش داراییهای متنوع بهعنوان وثیقه، فرآیند دریافت وام را تسهیل میکند.
- رونق اقتصادی: فعالسازی داراییهای راکد و تبدیل آنها به دارایی مولد باعث افزایش گردش مالی در اقتصاد میشود.
- کاهش ریسک بانکی: تنوع وثیقهها به بانکها اطمینان بیشتری برای ارائه تسهیلات میدهد و ریسک اعتباری کاهش مییابد.
- تقویت اعتماد عمومی: این اقدام به افراد و کسبوکارها اطمینان میدهد که دولت و سیستم بانکی در جهت حمایت از آنها گام برمیدارند.
- افزایش اعتبار شخصی و سازمانی: استفاده از داراییهای متنوع بهعنوان وثیقه، تصویر مثبتی از وضعیت مالی افراد و شرکتها در نظام بانکی ایجاد میکند.
 
نقش فدکس در فرآیند اخذ تسهیلات
فدکس با هدف تسهیل دسترسی سازمانها و پرسنل آنها به منابع مالی، اعتبار مورد نیاز این سازمانها را فراهم میکند. فدکس در این فرآیند نقش بسیار مهمی ایفا میکند زیرا برخلاف بانکها که معمولاً فرآیندهای پیچیدهتر و زمانبرتری دارند، فدکس با ساختار سریع و انعطافپذیر خود این امکان را فراهم میکند که سازمانها با ارائه تضامین از پرسنل خود، بتوانند سریعتر و سادهتر منابع مالی دریافت کنند. این تضامین میتواند شامل داراییهایی مانند سپردههای بانکی، خودرو، املاک و سایر داراییهای ارزشمند باشد که در لیست مصوبه قرار دارند.
فدکس علاوهبر سرعت، با ارائه مشاورههای تخصصی، به سازمانها کمک میکند بهترین نوع دارایی برای وثیقهگذاری را انتخاب کنند. این مشاورهها شامل تحلیل ریسک، انتخاب بهینه وثیقهها بر اساس ارزش و نقدشوندگی و آموزش نحوه مدیریت تضمین برای کاهش پیچیدگیهای احتمالی است. فدکس همچنین با توسعه خدمات دیجیتال، امکان پیگیری و مدیریت آنلاین درخواستها و تضامین را فراهم کرده که یک مزیت رقابتی مهم نسبت به بانکها محسوب میشود.
همچنین فدکس با پشتیبانی مستمر و مشاورههای بهروز، سازمانها را از آخرین تغییرات و الزامات قانونی آگاه میکند تا فرآیند اخذ تسهیلات بهروز و بدون مشکل پیش برود. این رویکرد باعث افزایش اعتماد سازمانها به فدکس میشود و باعث میشود بهعنوان یک شریک مالی قابل اتکا در کنار بانکها و مؤسسات مالی مطرح شود.
فدکس با هدف تسهیل دسترسی سازمانها و پرسنل آنها به منابع مالی، به سازمانهایی که مایل به همکاری هستند، اعتبار اعطا میکند. این سازمانها میتوانند برای اخذ این اعتبارات، از تضامین موجود در لیست داراییها بهعنوان وثیقه از پرسنل خود استفاده کنند. به عبارتی، پرسنل سازمانها میتوانند داراییهای شخصی خود از جمله سپردههای بانکی، خودرو، املاک و سایر داراییها را بهعنوان تضمین ارائه دهند تا سازمان متبوعشان از فدکس اعتبار بگیرد.
این رویکرد نهتنها امکان دریافت سریعتر وامها را برای سازمانها فراهم میکند، بلکه امنیت بیشتری برای فدکس ایجاد میکند، چرا که تضامین بهطور مستقیم از پرسنل تأمین میشود. فدکس همچنین با ارائه مشاورههای تخصصی، انتخاب بهترین نوع دارایی برای وثیقهگذاری را برای سازمانها و پرسنل تسهیل میکند. علاوهبراین، فدکس با توسعه خدمات دیجیتال و پشتیبانی آنلاین، فرآیند را سادهتر و شفافتر میکند تا افراد و سازمانها بتوانند در هر زمان به اطلاعات و راهنماییهای لازم دسترسی داشته باشند.
جمعبندی
مصوبه جدید شورای ملی تأمین مالی، گامی مهم در تقویت زیرساختهای مالی کشور و تسهیل فرآیند دریافت وامهاست. امکان وثیقهگذاری ۳۵ نوع دارایی متنوع، انعطافپذیری بالایی برای تأمین مالی فراهم کرده است. فدکس نیز با ارائه راهکارهای نوین اعتباردهی به سازمانها، تسهیل فرآیند ضمانتگذاری توسط پرسنل و توسعه زیرساختهای پشتیبانی دیجیتال، نقشی کلیدی در اجرای این طرح ایفا میکند. این اقدام، علاوهبر تسریع فرآیند تأمین منابع مالی، به رونق اقتصادی، تقویت اعتماد عمومی و افزایش بهرهوری اقتصادی کشور منجر خواهد شد و نقشی مؤثر در رشد اقتصادی کشور ایفا میکند.
 
				 
															 
															 
															 
															




